kary za unikanie opodatkowania

Konsekwencje split payment dla sprzedawcy, nabywcy oraz podatku dochodowego 

Jakie konsekwencje niesie obowiązkowy split payment?

Konsekwencje split payment po stronie sprzedawcy

Jeżeli podatnik wystawi fakturę bez adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”, to naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe sankcje podatkowe w wysokości 30% kwoty podatku wykazanej na tej fakturze. Jednakże sankcja będzie naliczana wyłącznie od wartości podatku VAT przypadającej na dostawę towarów lub świadczenie usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.

Uniknięcie sankcji po stronie sprzedawcy (w przypadku wystawienia faktury sprzedaży bez stosownej adnotacji) będzie możliwe pod warunkiem, że nabywca ureguluje należność (w wartości odpowiadającej kwocie podatku z dostawy towarów lub świadczenia usług wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT) poprzez komunikat podzielonej płatności i nabywca zostanie o tym zaniedbaniu poinformowany w sposób dający mu szansę na uregulowanie płatności w MPP (np. mailowo lub otrzymując fakturę korygującą).

 

Jak wynika z uzasadnienia projektu do znowelizowanej ustawy o VAT:

„Jeżeli więc sprzedawca przez błąd nie oznaczy faktury koniecznym dopiskiem, wówczas będzie mógł naprawić swoje uchybienie i uniknąć sankcji. W tym celu powinien przede wszystkim poinformować nabywcę, że wystawił mu fakturę bez wymaganego oznaczenia, tak żeby przekazać mu brakującą na fakturze informację, że powinien zapłacić w podzielonej płatności. Informację tę sprzedawca może przekazać w dowolnej formie nabywcy, może to uczynić w dowolny sposób, nawet przed wystawieniem faktury korygującej, w interesie sprzedawcy leży bowiem, żeby nabywca miał szansę zrealizować płatność w mechanizmie podzielonej płatności”.

 

Przykład 7.   Podatnik wystawił fakturę na wartość brutto 30 tys. zł. Dwie pozycje dotyczyły transakcji z załącznika nr 15: aparat fotograficzny cyfrowy – 1 tys. zł netto, 230 zł VAT;  kamera cyfrowa – 2 tys. zł netto, 460 zł VAT. Podatnik zapomniał dodać na fakturze adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”. Nie powiadomił nabywcy o jej braku. Jeżeli nabywca nie dokona zapłaty należności stosując podzieloną płatność, wobec dostawcy zostanie ustalone dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% – 207 zł [(230 zł + 460 zł) x 30%].

 

Przykład 8.   Podatnik wystawił fakturę na wartość brutto 325 tys. zł. Dwie pozycje dotyczyły transakcji z załącznika nr 15: roboty tynkarskie – 2 tys. zł netto, 460 zł VAT;  roboty malarskie – 4 tys. zł netto, 920 zł VAT.      Podatnik zapomniał zawrzeć adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”. Jednakże powiadomił nabywcę o jej braku i wystawi korektę faktury, uzupełniając brak adnotacji na niej. Jeżeli nabywca dokona zapłaty należności, stosując podzieloną płatność lub zostanie o braku adnotacji odpowiednio poinformowany, to nie zostanie ustalone dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości [(460 zł + 920 zł) x 30%] = 414 zł.

Konsekwencje split payment  po stronie nabywcy

Sankcje podatkowe grożą również nabywcy wymienionych towarów bądź usług z załącznika nr 15. Jeśli bowiem nabywca nie dokona płatności za pomocą MPP, to wówczas naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 30% kwoty podatku wykazanego na fakturze, której będzie dotyczyć płatność (wynika z dodanego art. 108a ust. 7 ustawy o VAT).

W stosunku do osób fizycznych, które za ten sam czyn ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe albo za przestępstwo skarbowe, dodatkowego zobowiązania podatkowego nie ustala się.

 

Jak wskazuje uzasadnienie nowelizowanej ustawy o VAT: 

„Nabywca bowiem musi być zorientowany, co jest przedmiotem transakcji, to nabywca bowiem inicjuje płatność i odpowiada za wybór formy płatności. Nabywca nie może polegać więc wyłącznie na informacjach od sprzedawcy, który może chcieć uniknąć zapłacenia mu w podzielonej płatności, tylko musi samodzielnie analizować, jakie towary lub usługi nabył i czy wiążą się z tym dla niego określone obowiązki”.

Wspomniana sankcja nie będzie mieć zastosowania wobec podatnika, który nie dokona płatności w systemie podzielonej płatności, a do czego był zobowiązany (ureguluje należność za fakturę w inny sposób), jeżeli dostawca lub usługodawca rozliczy całą kwotę podatku wynikającą z faktury.

Warto w tej sytuacji spróbować uzyskać informację od sprzedawcy, że tę kwotę rozliczył w ewidencjach VAT i odprowadza od niej (faktury) podatek VAT.

 

Przykład 9.   Sprzedawca wystawił fakturę na wartość brutto 325 tys. zł. Dwie pozycje dotyczyły transakcji z załącznika nr 15: roboty tynkarskie – 2 tys. zł netto, 460 zł VAT; roboty malarskie – 4 tys. zł netto, 920 zł VAT.      Sprzedawca zapomniał dodać na fakturze adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”. Poinformował o tym nabywcę usług. Nabywca uregulował płatność za fakturę za pomocą MPP. Tak więc nabywca w związku z tym, że dokonał zapłaty należności, stosując podzieloną płatność wobec dostawcy, nie zostanie obciążony karą grzywny.

 

Przykład 10.   Podatnik wystawił fakturę na wartość brutto 30 tys. zł. Dwie pozycje dotyczyły transakcji z załącznika nr 15: aparat fotograficzny cyfrowy – 1 tys. zł netto, 230 zł VAT; kamera cyfrowa – 2 tys. zł netto, 460 zł VAT. Podatnik zapomniał dodać adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”. Nie powiadomił nabywcy (spółki) o braku dodania adnotacji. Nabywca po swojej stronie nie dokonał weryfikacji, co było przedmiotem transakcji i tym samym wysłał sprzedawcy zwykły przelew. W związku z tym, że nie dokonał zapłaty należności, stosując MPP, wobec dostawcy zostanie ustalone dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30%, czyli 207 zł [(230 zł + 460 zł) x 30%]. Chyba że sprzedawca rozliczy całą kwotę podatku wynikającą z faktury, wówczas sankcja nie będzie ustalona.

 

Konsekwencje split payment na gruncie podatku dochodowego.

Również w tym miejscu dla nabywcy wskazano negatywne konsekwencje uiszczenia płatności (mimo obowiązku) z pominięciem MPP.

Zgodnie z art. 22p ust. 1 pkt 3 i ust. 2 nowelizacji ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w przypadku, gdy kwota należności (dotycząca pozycji z załącznika nr 15 ustawy o VAT) zostanie opłacona z pominięciem MPP, to nabywca nie będzie mógł jej wprowadzić w koszty podatkowe.

Jeżeli nabywca uznał wydatek za koszt uzyskania przychodu, lecz nie dokonał płatności z zastosowaniem MPP w wartości, w której została dokonana płatność bez pośrednictwa rachunku VAT (albo został zlecony zwykły przelew), należy:

– zmniejszyć koszty uzyskania przychodów albo

– w przypadku braku możliwości zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów – zwiększają przychody.

Wyksięgowanie wydatku z kosztów uzyskania przychodów w przypadku, gdy podatnik dokona płatności przelewem z pominięciem MPP, nie będzie konieczne, jeżeli złożył zawiadomienie do naczelnika urzędu skarbowego właściwego dla sprzedawcy w terminie trzech dni od dnia zlecenia przelewu.