Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy

Każdy pracodawca ma prawo do przeprowadzenia kontroli prawidłowości wykorzystywania przez pracodawców zwolnień lekarskich od pracy związanych z chorobą lub sprawowaniem opieki nad chorym dzieckiem, czy innym chorym członkiem rodziny. Uprawnienie to daje  art. 68 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, a szczegółowy tryb i zasady tej kontroli określają przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 27 lipca  1999 r.

Jeżeli pracodawca wypłaca z własnych środków wynagrodzenie za czas choroby pracownikowi przebywającemu na zwolnieniu lekarskim, ma pełne prawo zweryfikować czy pracownik rzeczywiście jest chory, bądź sprawuje nad chorą osobą opiekę. Podobne zasady dotyczą pracodawców wypłacających zasiłki chorobowe i opiekuńcze, a także świadczenie rehabilitacyjne, gdy zgłaszają do ubezpieczenia chorobowego powyżej 20 ubezpieczonych. W sytuacji, gdy zgłoszonych do ubezpieczenia jest mniej niż 20 osób, wówczas o możliwość dokonania kontroli, pracodawca musi wystąpić do oddziału ZUS, który powyższe zasiłki wypłaca.

Pracodawca dokonujący kontroli może wykonać ją sam, ale ma również możliwość zlecić jej dokonanie innej osobie poprzez jej upoważnienie, w tym innemu pracownikowi lub podmiotowi zewnętrznemu. Charakter kontroli jest bardzo delikatny, dlatego też osoba dokonująca kontroli powinna cieszyć się dobrą opinią i budzić zaufanie, a dodatkowo posiadać wiedzę na temat zasad przeprowadzania tego rodzaju kontroli.

Kontrola prawidłowości wykorzystywania zwolnień lekarskich od pracy, dokonywana może być bez ustalania terminów, „z zaskoczenia”, a gdy liczba pracowników wykorzystujących zwolnienia lekarskie przybiera na sile, można zintensyfikować również ich weryfikację. Kontrola polega na sprawdzeniu czy pracownik nie wykonuje w czasie zwolnienia lekarskiego innej pracy zarobkowej, korzysta z niego niezgodnie z celem, bądź nie posiada chorego dziecka lub osoby z rodziny, na której opiekę zwolnienie lekarskie wykorzystuje. Odnotowanie nieprawidłowości wykorzystywania zwolnienia lekarskiego, może oznaczać dla pracownika podstawę do niewypłacenia zasiłku.